در اصل مدیریت استرس در ورزش در صدد است تا تمامی فشارهای ناخواستهی موجود را به سمت اجرای بهتر و عملکرد مناسبتر هدایت کند.
برای درک بهتر تکنیکهای مدیریت استرس باید با مفهوم فرآیند استرس و احساسات بیشتر آشنا شد.
تفکر رایج در روانشناسی ورزشی از استرس به عنوان یک واقعهی پیچیده و فعال بین عوامل محیطی و ورزشکار یاد میکند. استرس هنگامی رخ میدهد که تقاضا و خواستهای موجود بیشتر از منابع در دسترس باشد.
مثلاً اگر شما حمایت کافی و یا مهارت کافی به هنگام ورزش نداشته باشید، منابع شما محدود خواهد بود. این فشار هنگامی تشدید میشود که شما در رقابت باشید. حال تصور کنید. تقاضای محیطی با تقاضاهای درونی ورزشکار همراه گردند. منظور از تقاضاهای درونی ورزشکار انتظارات شخصی او، اهداف و … میباشد که هر کدام از آنها یک عامل ایجاد استرس محسوب میشوند.
عوامل ایجاد استرس میتوانند شدید یا مزمن باشند و یا حتی گذرا و مقطعی ظاهر شوند. این عوامل گاهی مورد انتظار و گاهی نامنتظرانه پدیدار میشوند.
پروسهی استرس به شدت به ارزیابی و بررسی شخصی ورزشکار از عوامل ایجاد استرس بستگی دارد. این ارزشیابی به پروسه سنجش معروف است و گاهی سریع، گاه خودگار و حتی انعکاس و تحت تأثیر فرهنگ و یادگیری اجتماعی است. در بسیاری از موارد الگوهای احساسی و چارچوبهای فکری تعامل قدرتمندی با فعالیت نورولوژیک و فیزیولوژیک، ایمپالسهای فعالیت، طرح های شناختی و خود فعالیت دارند. بنابراین پاسخ استرس منجر به تغییر در احساسات عمیق، احساسات سطحی، رفتار و پاسخهای خودکار فیزیولوژیک میشود.
پاسخ استرس از ورزشکار تا ورزشکار متفاوت است. مدیریت استرس موثر به ورزشکار این توانایی را میدهد تا در پروسه ارزیابی یاد شده بهتر عمل کند و پاسخها را به خوبی کنترل نماید.